“पन्हाळा ते विशालगड” – एक स्मृतीयात्रा

पठार संपल्यावर बरीच छोटी छोटी गावे लागतात ती म्हणजे कुंभारवाडा, चापेवाडी, काळेवाडी, मंडलाईवाडी, करपेवाडी.

हा पूर्ण जो प्रवास आहे तो फ़क़्त चिखलातून, भाताच्या शेतातून आहे… खुपच मजेदार आणि निराळा प्रवास आहे वाटेवरती खूप चिखल असतो, पाणी असते पाय निसरून पडण्याची शक्यता नक्कीच असते.

खालील फोटो पाहून तुम्हाला एक अंदाज येऊ शकतो.

गावा गावातून जात असताना खूप लहान मुले भेटतात जी चॉकलेट, बिस्कीट, गोळ्या मागतात … काही मुले वही पेन मागतात… कम्पासपेटी मागतात आम्हाला याची कल्पना नव्हती मग आम्ही एका गावातून गोळ्या- बिस्कीटे घेतली आणि मुलांना देत गेलो.

वरील गावे संपल्यावर आम्ही आंबेवाडी या गावात पोहचलो जिथे आम्ही मुक्काम करायचा ठरवला. या एका दिवसात आम्ही जवळ-जवळ २५-२८ किलोमीटर अंतर कापले होते. या गावात आम्ही एका घरी गेलो तिथे त्यांना राहण्याची आणि जेवणाची विनंती केली आणि पैश्याची बात हि केली तर गावातली साधी माणस आणि सरळ माणस ते म्हणाले एका ताटाचे ३५ रुपये द्या आणि राहण्याचे एका माणसाचे १० रुपये म्हणजे एका माणसाचे ४५. आम्ही तिथे राहिलो त्यांच्याशी बोललो आमच्या ग्रुप मध्ये गप्पा गोष्टी झाल्या … त्यातल्याच काही आठवणी काह्लील फोटोमधून दिसतील.

दुसऱ्या दिवसी आम्ही सकाळी ६ वाजता वारी सुरु केली अंतर काही जास्त नव्हते आणि बऱ्यापैकी विश्रांती झाली होती त्यामुळे एकदम फ्रेश होतो.. आणि डोक्यात पावनखिंड नाचत होती कधी एखदा ती रणभूमी पाहीन असे झाले होते.

दुसऱ्या दिवसाचा प्रवास तसा निराळा म्हणजे जंगल लागते, मोठ मोठे झारणे लागतात, छोट्या मोठ्या नद्या … म्हणजे पावला पावलावर काहीतरी निराळी निसर्गाची किमया… खरच एक वेगळा अनुभव आणि अजिबात कंटाळा न येणारा प्रवास दुसऱ्या दिवसाच्या प्रवासात आम्हाला कलकवाडी, मालेवाडी, पाटेवाडी, पांढरपणी अशी गावे लागली… या प्रवासातली काही छायाचित्रे….

पांढरपनीत आमची ५५-६० किलोमीटरची पायी वारी संपली आणि मग आम्ही आमच्या गाडीतून पावनखिंडीसाठी निघालो तिथून ६-८ किलोमीटर वर पावनखिंड आहे जीते गेल्यावर मन भरून आले आणि फ़क़्त त्या लढ्याची कल्पना करू लागलो कर सांगतो मित्रानो कल्पनेच्या पलीकडचे आहे हे सगळे… इतके जबरदस्त पाणी वाहत असते खिंडीतून की तिथे उभा राहणे कठीण आहे मग ते मावळे लढले कसे ? हाच प्रश्न मनाला भेडसावत राहतो.

पावनखिंडीचे उन्हाळ्यातील छायाचित्र.

पावनखिंड सोडून आम्ही विशाळगडाकडे धाव घेतली जीते आमची वारीची सांगता होती ती म्हणजे वीर बाजीप्रभू देशपांडे आणि त्यांचे बंधू फुलाजी देशपांडे यांच्या समाधीवर डोके टेकवून. विशालगड म्हणजे एक जबरदस्त असा गड पूर्ण दर्यानी वेढलेला आजही प्रश्न पडतो की शिवाजी महाराज कोणत्या बाजूने गडात घुसले.

पण एका गोष्टीने मन दुखून जाते ती गोष्ट म्हणजे ज्या बाजींमुळे स्वराज्याचा धनी वाचला त्यांची समाधी अशी एकांतात ? साधा एक फलक लावण्याची हि गरज कोणाला वाटली नाही …???

खाली काही फोटो जे आमच्या पूर्ण वारी मध्ये घेतलेले.